انتخاب مشاور مناسب در امور فنی و تخصصی، قبل از هر اقدامی لازم و ضروری است؛ چرا که بهره گیری از نظرات صاحبان تخصص در هر حوزه ای، نه تنها از بروز هرگونه ضرر و زیان احتمالی پیشگیری میکند، بلکه موجب صرفه جویی در زمان و هزینه است. کارفرما با توجه به موضوع فعالیت خود، در هر مرحله از روند پروژه یا فعالیت، برای پیشبرد بهتر و سریعتر اهداف مجموعه خود نیازمند همکاری با یک مشاور متخصص است.
یکی از ارکان اساسی شرکت های تجاری و کسب و کارها، خدمات حسابداری و حسابرسی است. بسیاری از کسب و کارها، برای سامان دادن امور حسابداری و کنترل شرکت در مسیر نیل به اهداف اقتصادی، با استخدام نیروی حسابدار، این امور را مدیریت میکنند؛ این در حالی است که بعضی از کسب و کارها برای کنترل امور حسابداری خود بنا به دلایلی ترجیح میدهند از سیستم برون سپاری استفاده کرده و با یک شرکت خدماتی و مشاوره ای حسابداری، قرارداد پیمانکاری منعقد نمایند.
باید توجه داشت که مشاور حسابداری، جایگزین کارمند حسابدار نیست؛ بلکه مشاور حسابداری، یک مرجع اضافی است که گاهی اوقات لازم است توسط صاحبان کسب و کارها جهت برنامه های توسعه مالی و حسابداری شرکت و در راستای رقابت بهتر، مورد استفاده قرارگیرد. مشاورین حسابدار، معمولا اشخاصی هستند که تجربه زیادی در فعالیتهای حسابداری داشته و اکنون با تخصصی که در این زمینه کسب کرده اند، تلاش میکنند دستاوردهای حسابداری خود را در قالب یک سری پیشنهادات در اختیار کسب و کارها بگذارند.
یک مشاور حسابدار، تمام فعالیت های حسابداری مجموعه را در جهت تایید یا رد اعتبار اسناد و مدارکی که توسط کارمند حسابدار تحویل داده شده، مورد بررسی قرارداده و با آنالیز داده های به دست آمده، متدهایی که جریان حسابداری مجموعه را سهل تر و با هزینه کمتر پیش میبرد، ارائه مینماید. به بیان دیگر مطابق با قرارداد مشاوره حسابداری، مشاور حسابداری به عنوان پیمانکار، به شفاف سازی موضوعاتی مانند گزارشهای مالی، حسابداری، رفتارهای مالی در معاملات و… میپردازد و در همین راستا برای بهبود و ارتقا شرایط کسب و کار، پیشنهاداتی را به مدیران مجموعه ارائه مینماید.
از جمله مزیت هایی که انعقاد قرارداد مشاوره حسابداری برای کارفرما دارد، میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
-فراهم آوردن نگاه تخصصی حسابداران به روندهای مالی و مالیاتی مجموعه
-هموار شدن مسیر رشد کسب و کار
-تجزیه و تحلیل اسناد و صورت های مالی
-بررسی وضعیت سود دهی مجموعه و پتانسیل های مالی آن
– دریافت راهکارهای مناسب در امور مالیاتی
– تنظیم رویه حسابداری مناسب و سازگار با مجموعه
و…
یکی از نکات مهمی که در خصوص قرارداد مشاوره مالی و خدمات حسابداری باید مد نظر داشت، آن است که این قرارداد در قالب پیمان تک نفره منعقد میگردد و به همین جهت بر اساس آرای وحدت رویه (1847-1815)، مشمول کسر بیمه تأمین اجتماعی نمیباشد و علاوه بر آن خود مشاور ( به عنوان پیمانکار) میتواند جهت پوشش خسارات احتمالی، برای خود اقدام به اخذ بیمه نماید. در حقیقت طرف اول قرارداد، هیچ گونه مسئولیتی در صورت بروز خسارات نخواهد داشت.
آیین نامه خدمات مشاوره مصوب 1389،ضمن تعریف مشاوره، در 26 ماده به طور مفصل در خصوص شرایط و الزامات دقیق انتخاب و به کارگرفتن مشاور، به تشریح پرداخته. نکات دقیق بیان شده در این آیین نامه، نشان دهنده آن است که روند انعقاد قرارداد مشاوره، روندی طولانی و با جزئیات است که بهتر است برای تنظیم آن از دانش حقوقی برخوردار بود.
در ادامه به بعضی از نکات مهمی که در قرارداد مشاوره مالی و خدمات حسابداری باید لحاظ شود میپردازیم.
نکات مهم در تنظیم قرارداد مشاوره مالی و خدمات حسابداری
1-موضوع قرارداد
رکن اصلی هر قرارداد که شاکله آن را تعیین میکند، موضوع آن است.موضوع، مقدمه ایست بر آنچه که لازم است در متن قرارداد ذکر شود و به همین جهت باید جامع و مانع باشد و مشخص کند که این قرارداد برای چه کاری تنظیم شده و کارفرما چه انتظاراتی از پیمانکار دارد. میتوان موضوع قرارداد مشاوره مالی و خدمات حسابداری را، مجموعه ای از فعالیت ها که شامل نظارت بر ثبت کلیه رویدادهای مالی کارفرما در تاریخهای مشخص، در دفاتر قانونی بر اساس اطلاعات و گزارشات ارائه شده، تهیه، تنظیم و ارائه کلیه صورتهای مالی قانونی مربوط به دوره زمانی مشخص مانند : تزارنامه، حساب سود و زیان، گزارش مالی مورد نیاز مجمع عمومی و…، تهیه و تنطیم اظهارنامه مالیاتی، کنترل و نظارت بر فاکتورهای خرید و فروش و ثبت آنها، مشاوره در زمینه پیاده سازی سیستم جامعه حسابداری و ارائه فرمول به کارفرما و اموری از این قبیل دانست.
3.حق الزحمه
در این نوع از قراردادهای پیمانکاری، معمولاً حق الزحمه به صورت مقطوع در نظر گرفته میشود. دقت داشته باشید که حتما در این بند ذکر شود که مبلغ مزبور خالص بوده و کسورات قانونی مانند مالیات موضوع قانون مالیات های مستقیم به آن اضافه میشود یا خیر.
همچنین با توجه به اینکه قرارداد مشاوره حسابداری از جمله پیمانهای تک نفره محسوب میشود، بر اساس رای وحدت رویه شماره 1847 و 1815 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، مشمول کسر حق بیمه تامین اجتماعی نخواهد بود.
3.نحوه تسویه حساب
جهت نحوه تسویه حساب میان طرفین، میتوان چنین توافق نمود که مبلغ مشخصی به صورت ماهیانه پرداخت نشود، بلکه بر اساس تعهدات پیمانکار، حق الزحمه به اقساط متعدد تقسیم و پس از انجام هر مرحله از تعهدات، قسط در نظرگرفته شده، پرداخت گردد.
بدین صورت که در این بند تمام مراحل و تعهدات موضوع پیمان به تفکیک تصریح، و برای هریک درصدی از مبلغ در نظر گرفته شود که در صورت انجام آن تعهد، در تاریخ مشخصی مبلغ مذکور واریز گردد.
3.تعهدات طرفین
در این بند از قرارداد مشاوره حسابداری، تعهداتی که برای هر یک از طرفین در نظر گرفته شده، با جزئیات تصریح میشود و برای هریک مهلت جداگانه ای در نظر گرفته میشود تا درصورت تاخیر از انجام تعهد در تاریخ مزبور، مبلغی به عنوان خسارت به طرف مقابل پرداخت شود.
برای مثال این چنین ذکر میشود که پیمانکار متعهد است تا تاریخ مشخصی، کلیه امور مربوط به حسابهای رسمی سال مالی را انجام داده و حسابها بسته شود. یا به طور مثال پیمانکار متعهد است تا تاریخ مشخصی، گزارشات سود و زیان شرکت جهت ارائه به هیات مدیره و مجمع عمومی را تنطیم و به مدیر عامل مجموعه ارائه نماید. در مقابل، کارفرما نیز تعهداتی دارد. برای مثال تعهد وی به پرداخت حق الزحمه پیمانکار مطابق توافقات صورت گرفته، در مواعد مقرر.یا تعهد وی به ارائه هرگونه اطلاعات مورد نیاز پیمانکار از قبیل صورت حسابهای بانکی، فاکتور های خرید و فروش، قراردادهای معاملاتی، اسناد هزینه و… در این بند از قرارداد مشاوره مالی و حسابداری ذکر خواهد شد.
4.شروط قرارداد
موارد مورد توافق طرفین میتواند در قالب شروط ضمن عقد، در این قسمت از قرارداد مشاوره حسابداری ذکر شود. دقت داشته باشید که ذکر تعهد بدون در نظر گرفتن ضمانت برای اجرای آن، کاری بی فایده است و باید علاوه بر تعهدات، ضمانت اجرا نیز ذکر گردد.
از جمله شروطی که در این قسمت از قرارداد میتواند مورد اشاره قرار گیرد، عبارت است از:
1-4 به غیر از موارد مصرح در قرارداد، طرفین فی المجلس کلیه خیارات قانونی از جمله غبن ولو افحش، به غیر از خیار تدلیس را از خود سلب و اسقاط نمودند.
2-4 پیمانکار ملزم است کلیه اطلاعات به دست آمده از مجموعه کارفرما را، محرمانه تلقی و از افشای آن خودداری نماید.
3-4 چنانچه پیمانکار برای اجرای تعهدات خود به اطلاعات یا ابزاری نیاز داشته باشد،مسئولیت فراهم نمودن آن با کارفرما بوده و چنانچه کارفرما از این امر خودداری نماید، پیمانکار مسئولیتی از این حیث نخواهد داشت.
4-4 چنانچه پیمانکار در اجرای تعهدات خود کوتاهی ورزد و هر مرحله را در موعد مقرر به اتمام نرساند، به ازای هر روز تاخیر، کارفرما میتواند حق الزحمه وی را از تاریخ مقرر، ده روز به تاخیر بیندازد.
و…
کلام آخر:
انعقاد قرارداد مشاوره مالی و خدمات حسابداری استاندارد، همگام با رعایت اصول حقوقی، حقوق و تکالیف طرفین را به وضوح مشخص و در نتیجه از اختلافات بعدی جلوگیری میکند. در واقع قرارداد، تنها سند همکاری طرفین است و به همین جهت رعایت اصول و الزامات حقوقی در آن حائز اهمیت است. داشتن یک قرارداد اصولی، میتواند اختلافات را تا حد ممکن کاهش و ریسکها و چالشهای حقوقی طرفین را پوشش دهد. شما میتوانید ضمن دریافت مشاوره حقوقی از دادگام، از قرارداد مشاوره حسابداری آماده که در سامانه دادگام بارگذاری شده و به طور کامل ریسکهای طرفین را پوشش میدهد، استفاده نمایید.
