گچ کاری ساختمان یکی از کارهای اصلی در معماری داخلی محسوب میشود که پس از اجرای اندودکاری با ملات ماسه سیمان، نوبت به اجرای گچ کاری میرسد. گچ کاری یک امر تخصصی بوده و باید توسط یک پیمانکار متخصص انجام شود؛ این فرآیند شامل پوشش دادن سطوح دیوارها و سقفها با گچ است و به عنوان یک لایه حفاظتی و زیبایی برای دیوارها عمل میکند. اهمیت گچکاری در ساختمان به دلایل زیر است:
- گچکاری باعث ایجادیک سطح صاف و هموار برای دیوارها و سقفها میشود که این امر به افزایش زیبایی و ظاهر شکیل ساختمان کمک میکند.
- لایهای از گچ بر روی سطوح ساختمان، به عنوان یک عایق حرارتی و صوتی عمل میکند و باعث کاهش نفوذ حرارت و صدا به داخل ساختمان میشود.
- گچ به دلیل خاصیت آتشنشانی خود، به عنوان یک لایه حفاظتی در مقابل حریق عمل میکند و میتواند از گسترش آتش در ساختمان جلوگیری کند.
- گچکاری به ساختمان استحکام و پایداری میبخشد و میتواند در پیشگیری از ترکها و شکستگیهای احتمالی در دیوارها و سقفها موثر باشد.
و…
بنابراین، گچکاری به عنوان یک فرآیند اساسی در ساخت و ساز ساختمانها، اهمیت بسیاری دارد و نقش مهمی در زیبایی، ایمنی و استحکام ساختمان دارد.
اما یک قرارداد گچ کاری ساختمان باید مبتنی بر چه اصولی باشد؟
همانطور که میدانید، یکی از مهمترین بخشهای زیربنایی در توسعه اقتصادی هر کشور، ساختمان سازی است. با پیشرفت روز افزون صنعت ساختمان سازی و اختلافات فراوانی که در اجرای تعهدات به وجود میآید، بهتر است اشخاص نسبت به نحوه تنظیم قراردادهای پیمانکاری و رعایت اصول حقوقی، توجه بیشتری نشان دهند؛ چرا که عدم رعایت اصول حقوقی در این دسته از قراردادها، باعث ایجاد وقفه در ساخت ساختمان و در نتیجه زیانهای مالی زیادی برای طرفین میگردد.
در یک پروژه ساختمانی، کارفرما جهت اجرای پروژه و تکمیل آن، اقدام به انعقاد قرارداد با یک پیمانکار مینماید. بدین نحو که کارفرما تمام هزینه های لازم جهت ساخت (اعم از مصالح و نیروی انسانی) را در اختیار پیمانکار قرار میدهد تا وی مدیریت اجرای پروژه را عهده دار شده و متعهد به ساخت گردد. وی موظف است ساختمان را بر اساس شرایط و اوصاف تعیین شده در قرارداد و در مهلت مقرر به کارفرما تحویل دهد. پیمانکار در راستای اجرای تعهدات خود به ساخت، مسئولیت استخدام پیمانکاران فرعی(جزء) را نیز عهده دار میشود؛ پیمانکار فرعی یا جزء، اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که صاحب تخصص در انجام کارهای اجرایی مانند گچ کاری بوده و پیمانکار اصلی، اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان را به آنها میسپارد. در یک تعریف ساده تر، یک پروژه ساختمانی ممکن است از نظر هزینه و نوع فعالیت ها،گستردگی زیادی داشته باشد؛ به همین دلیل پیمانکار اصلی، جهت صرفه جویی در هزینه و تحویل به موقع ساختمان، بخشی از کار را به افراد دیگر میسپارد. مشاغلی مانند آماتور بندی، گچ کاری، سیمان کاری، برق کشی، نصب و راه اندازی آسانسور و… میتوانند ذیل پیمانکاران فرعی طبقه بندی شوند.
یکی از قراردادهای مورد نیاز برای ساخت ساختمان، گچ کاری است که در قالب قرارداد پیمانکاری تنظیم میشود. بر اساس قرارداد گچ کاری، گچ کار (یا به عنوان پیمانکار اصلی درمقابل مالک ساختمان یا پیمانکار فرعی در مقابل پیمانکار اصلی)، مسئولیت اجرای گچ کاری ساختمان به نحو مطلوب و مورد توافق طرفین و در موعدد مقرر را، بر عهده میگیرد. با توجه به رشد قیمت مصالح و اهمیت کیفیت انجام کار، بهتر است برای امر گچ کاری، یک قرارداد شفاف، با رعایت اصول حقوقی و ذکر تمام جزئیات، با شخص متخصص در این حوزه تنظیم شود.
برای مثال تصریح به نوع گچ و مصالح مصرفی در قرارداد گچ کاری، یا مشخص کردن سطوح مد نظر کارفرما به وسیله نقشه در قرارداد یا پیوست آن، از نکاتی است که باید در تنظیم این قرارداد مورد توجه قرارگیرد و لازم است طرفین در خصوص آن به توافق برسند تا بعدا از این حیث اختلافی نباشد.
بر اساس قرارداد گچ کاری، اصلی ترین تعهد پیمانکار در مقابل کارفرما، اجرای مطلوب و مطابق استانداردهای کمی و کیفی و تحویل در مهلت مقرر است. در همین راستا پیمانکار باید در انتخاب کارگران خود، حسن توجه را داشته و همچنین از استخدام کارگران غیرقانونی، خودداری کند. همچنین میبایست صرفا از نوع گچ و مصالحی که در قرارداد ذکر شده استفاده نماید و کار را با همان کیفیت مورد توافق در قرارداد، در مهلت مقرر به اتمام برساند.
در مقابل، کارفرما متعهد به پرداخت به موقع هزینهها و مبالغ مذکور در قرارداد گچ کاری است. در این نوع از قراردادها معمولاً قسمتی از هزینهها در ابتدای کار، بخش دیگر پس از گیشرفت درصد مشخصی از پروژه و بخش دیگر پس از اجرای نهایی گچ کاری و نظارت و تأیید کارفرما، پرداخت میشود. همچنین موظف است محل مورد نظر برای حضور پیمانکار و کارگران وی را از لحاظ امنیت کاری و شرایط محیطی، از جمله تأمین آب و برق، را تجهیز نموده و محلی برای استراحت گچکاران، در نظر بگیرد. درصورتی که هر یک از این موارد با تأخیر مواجه شود، کارفرما به همان نسبت نمیتواند انتظار تحویل به موقع از پیمانکار داشته باشد.
در ادامه به بیان برخی نکات مهم در تنظیم قرارداد گچ کاری میپردازیم:
نکات مهم در تنظیم قرارداد گچ کاری ساختمان
1.موضوع
رکن اصلی هر قراردادی که شاکله آن را تعیین میکند، موضوع آن است. موضوع، مقدمه ایست بر آنچه که لازم است در متن قرارداد ذکر شود و به همین جهت باید جامع و مانع باشد و مشخص کند که این قرارداد برای چه کاری تنظیم شده و کارفرما چه انتظاراتی از پیمانکار دارد. میتوان موضوع قرارداد گچ کاری را تعهد به اجرای عملیات سفید کاری متعلق به کارفرما، با تصریح نوع مصالح (در قرارداد یا پیوست آن) دانست. بهتر است تمامی مورادی که مد نظر کارفرماست (برای مثال آسترکشی، روکش، اجرای ابزار و…) به طور جداگانه مورد تصریح قرار گیرد.
2.مدت
اقتضای طبیعت فعالیت های مربوط به ساخت و ساز به گونهای است که عامل زمان در آن تاثیر و نقش بسزایی دارد. مدیریت باید به گونهای باشد که پروژه در زمان تعیین شده به مرحله اجرا درآید و به موقع به پایان برسد.علاوه بر آن کارفرما میتواند در راستای اعمال حق نظارت خود خسارت تاخیر یا عدم انجام تعهد در مهلت مقرر را پیش بینی کند.معمولا اتمام فعالیت گچ کاری در این نوع از قراردادها، منوط به تاییدیه ناظر اجرا و تحویل آن به کارفرماست.
بهتر است برای هر مرحله از گچ کاری (مانند آسترکشی، اجرای ابزار، اجرای رابیتس و…)، به طور جداگانه تعیین مدت و خسارت تاخیر در نظر گرفته شود.
3.حق الزحمه و نحوه تسویه حساب
نحوه تسویه حساب و پرداخت ها به پیمانکاران،الزاما به یک شکل نیست. گرچه عموماً بر اساس پیشرفت کار، است ولی ممکن است تسویه حساب بر اساس کارکرد روزانه، متر مربع، مقطوع و … نیز باشد.
بهتر است در قرارداد های گچ کاری پرداخت به صورت علی الحساب (بر اساس پیشرفت کار) باشد و همچنین پس از اتمام کار و تأیید کمی و کیفی توسط ناظر اجرا، با محاسبه اضافات و کسورات، تسویه حساب نهایی صورت گیرد.
حق الزحمه پیمانکار بدون احتساب کسورات قانونی بوده و مسئولیت پرداخت کسورات قانونی بر عهده کارفرما میباشد.
4.ناظر اجرا
در قراردادهای پیمانکاری مانند گچ کاری، معمولا شخصی به نام مهندس ناظر نیز حضور دارد. مهندس ناظر شخص حقیقی یا حقوقی است که به منظور نظارت بر عملیات پیمان، در چارچوب اختیارات از طرف کارفرما به پیمانکار معرفی میشود؛ پیمانکار موظف است پس از اتمام هر مرحله از عملیات، آن را به ناظر گزارش کند و شخص ناظر باید در مهلت مشخصی، در محل اجرای عملیات حاضر شده و نسبت به بازدید، تأیید و یا عدم تأیید مطابق استاندارد های تعریف شده در قرارداد، اقدام نماید.
5.شروط قرارداد
موارد مورد توافق طرفین میتواند در قالب شروط ضمن عقد، در این قسمت از قرارداد گچ کاری ذکر شود. دقت داشته باشید که ذکر تعهد بدون در نظر گرفتن ضمانت برای اجرای آن، کاری بی فایده است و باید علاوه بر تعهدات، ضمانت اجرا نیز ذکر گردد.
از جمله شروطی که در این قسمت از قرارداد گچ کاری میتواند مورد اشاره قرار گیرد، عبارت است از:
1-5 پیمانکار حق واگذاری موضوع پیمان به پیمانکار دیگر را، به صورت جزئی-کلی و از هر طریقی اعم از مشارکت، صلح و… نخواهد داشت.
2-5 در صورت بروز شرایطی که هریک از طرفین به دلیل وجود آن نتواند تعهدات خود را عملی کند و رفع آن شرایط خارج از اختیارات و توانایی آنها باشد،(مانند جنگ، زلزله،سیل و …) به گونه ای که اجرای تعهدات را بیش از یک ماه متوقف کند، هریک از طرفین حق فسخ قرارداد را دارد.
5-3 پیمانکار متهد به پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی کارگران خود به سازمان است؛ همپنین ورود هرگونه خسارت در حین انجام کار، به نیروی انسانی تحت امر، اشخاص ثالث و یا ساختمان، برعهده پیمانکار بوده و کارفرما مسئولیتی در قبال آن نخواهد داشت.
5-4 کارفرما موظف است محل مورد نظر برای حضور پیمانکار و کارگران وی را از لحاظ امنیت کاری و شرایط محیطی، از جمله تأمین آب و برق، را تجهیز نموده و محلی برای استراحت گچکاران، در نظر بگیرد.
و…
کلام آخر:
به علت فقدان قانون مدون در این خصوص، شاهد افزایش اختلافات در محاکم قضایی هستیم. اختلافات مطروحه اغلب ناشی از عدم وجود دانش حقوقی و عدم شفافیت مفاد قرارداد گچ کاری است؛ غالب اختلافات مواردی از قبیل عدم انجام عملیات موضوع پیمان از جانب پیمانکار، بکارگیری مصالح نامرغوب، عدم رعایت ضوابط کمی-کیفی تعیین شده در عملیات و… میباشد. همچنین در فعالیتهای ساختمانی، به دلیل وجود مخاطرات جانی و مالی، اهمیت داشتن قرارداد شفاف و معتبر گچ کاری، غیرقابل انکار است.
لذا انعقاد قرارداد با کیفیت همگام با رعایت اصول حقوقی، میتواند اختلافات را تا حد ممکن کاهش دهد.شما میتوانید ضمن دریافت مشاوره حقوقی از دادگام، از قالب قرارداد گچ کاری آماده که در سامانه دادگام بارگذاری شده نیز استفاده نمایید.
